Hollanda’da seçimi sol liberaller kazandı

Hollanda’da genel seçimlerin galibi sol liberal D66 oldu. ANP verilerine göre oyların neredeyse tamamı sayıldığında D66, Geert Wilders’ın PVV’sini yaklaşık 15 bin oyla geçti. 150 sandalyeli Temsilciler Meclisi’nde D66’nin 27, PVV’nin 26 vekil çıkarması öngörülüyor. PVV, 2023’teki 37 sandalyeye göre belirgin kayıp yaşadı.

Mektupla oylar ve teamül

Yaklaşık 90 bin mektupla oyun sayımı pazartesi netleşecek. Projeksiyonlar bu oyların da D66 lehine olduğunu gösteriyor. Teamüllere göre en çok oyu alan parti koalisyon görüşmelerini başlatır; dolayısıyla 38 yaşındaki D66 lideri Rob Jetten’in hükûmeti kurmakla görevlendirilmesi bekleniyor. Jetten başbakan olursa ülke tarihinin en genç isimlerinden biri olacak.

Koalisyon denklemi: Geniş uzlaşı şart

Çoğunluk için 76 sandalye gerekiyor. En olası seçenek; D66’nın Hristiyan Demokratlar (CDA, 18), liberal VVD (22) ve sol ittifak GroenLinks/PvdA (20) ile geniş tabanlı bir uzlaşı kurması. Büyük partilerin PVV ile iş birliğine kapıları kapatması nedeniyle Wilders’ın hükümette yer alması beklenmiyor.

Görüşmeler aylar sürebilir

Jetten salı günü partiler arası nabız yoklamak üzere bir arabulucu görevlendirecek ve süreci bizzat yönetecek. Yeni kabine kurulana kadar bağımsız Başbakan Dick Schoof görevini sürdürecek. Schoof, “Noel’de hâlâ başbakan olacağımı düşünüyorum” diyerek görüşmelerin aylar sürebileceğine işaret etti.

Arka plan: Çöken ittifakın ardından sandık

Seçim, haziranda dağılan sağ ağırlıklı dört partili koalisyonun ardından yapıldı. O dönemde Wilders başbakanlıktan feragat etmiş, görev partisiz üst düzey bürokrat Dick Schoof’a verilmişti. İttifak on bir ay sonra dağıldı ve ülke yeniden sandığa gitti.